«Իրականում մենք շատ ենք սիրում պարել»

Սպորտային պարերի նկատմամբ հետաքրքրութունը Հայաստանում բավականին մեծ է: Դրանք բաժանվում են երկու խմբի` եվրոպական և լատինաամերիկյան: Եվրոպական պարաձևերից են դանդաղ վալսը, տանգոն, վիեննական վալսը, դանդաղ ֆոքստրոտը և քուիքստեպը: Լատինաամերիկյանի մեջ մտնում են սամբան, չա-չա-չան, ռումբան, պասոդոբլը, ջայվը:

Հաճախ հարց է տրվում` սպորտային պար ասվածը մարզաձև՞ է, թե՞ պար: «Դա առաջին հերթին արվեստ է, բայց, քանի որ ֆիզիկական ծանրաբեռնվածությունը շատ է, հիսուն տոկոսով համարվում է արվեստ, հիսուն տոկոսով մարզաձև: Ես կասեի 100 տոկոսով արվեստ է, 100 տոկոսով` մարզաձև»,- մեզ հետ զրույցում ասաց «Գլորիա» սպորտային պարահանդեսային պարերի մասնագիտացված դպրոցի հիմնադիր-պարուսույց ԶԱՌԱ ԱՆԴՐԵԱՍՅԱՆԸ:
«Գլորիան» այս տարի տոնեց իր 20-ամյակը: Հիմնվել է ավելի վաղ` 1993-ին: «Այդ տարիներին սպորտային պարերը մեզ մոտ թույլ էին զարգացած, պարային մի խումբ կար Երևանում, մի խումբ էլ` Էջմիածնում: Մենք երևանյան խմբի սաներն ենք (ղեկավար՝ Արա Մխոյան): Հետո մեզնից յուրաքանչյուրն իր խումբը հիմնեց: Նույնիսկ անվանում չունեինք: 1995-ին ստեղծվեց Հայաստանի սպորտային պարերի ֆեդերացիան: Պահանջ եղավ տարբերակելու խմբերը: Իմ խումբն անվանեցի «Գլորիա»: Ֆեդերացիայի ստեղծումով մենք ամբողջությամբ ներգրավվեցինք մրցութային ծրագրի մեջ, ու դա տվեց իր արդյունքը: Սաներիս մեծ մասը շարունակեց պարային ասպարեզը, ցավոք, ոչ այստեղ, աշակերտներ ունեմ ԱՄՆ-ում, Ֆրանսիայում և այլ երկրներում»,- ասաց Զառա Անդրեասյանը:
«Գլորիայում» ընդունելությունը չորս տարեկանից է, այդ տարիքում սովորում են մանկական խորեոգրաֆիա: Ըստ պարուսույցի` սպորտային պարերով զբաղվելու ամենահարմար տարիքը յոթ տարեկանն է: Կարելի է սկսել և ավելի ուշ, բայց երբ ճիշտ տարիքից են սկսում, երեխան ճիշտ կեցվածք է ունենում, նրան նայելով կարող ես ասել` «լատինիստ» է: Սպորտային պարը կոփում է նաև հոգին, բնավորությունը:
Ե՞րբ է ծանրաբեռնվածությունը դառնում վտանգավոր. այս հարցը շատերին է հետաքրքրում: Պարուսույցը համոզված է, որ գերծանրաբեռնվածության վտանգ չկա, եթե խոսքը մեր երեխաների մասին է: «Ես դասավանդել եմ Չինաստանի սպորտային պարերի դպրոցում: Երբ առաջին անգամ տեսա չինացի երեխաների արյունոտ ոտքերը, ասացի, որ հանեն կոշիկներն ու ոտաբոբիկ պարեն: Իրենք ապշած ինձ էին նայում, որովհետև պատրաստ էին արյունոտ ոտքերով շարունակելու պարը: Այնտեղ հռոմեական դաստիարակություն են ստանում, երեխային որոշակի տարիքում հանձնում են դպրոց, որտեղ նա ապրում է, սովորում, միայն արձակուրդներին և տոն օրերին է տանը լինում: Արդյունքն ակնհայտ է: Նրանց մոտ սպորտային պարը զարգանում է: Հանդես են գալիս աշխարհի առաջնության եզրափակիչ փուլերում: Հայաստանում մենք վայելում ենք կյանքը, պարում ենք հաճույքի համար: Այդպիսի տպավորություն ունեմ»,- եզրահանգեց պարուսույցը:
Պարարվեստով հետաքրքրվողները մեզ մոտ մեծ թիվ են կազմում: Զրուցակիցս նկատեց, որ իրականում մենք շատ ենք սիրում պարել: Պարային բաժիններ կան մանկավարժական համալսարանում, թատերական ինստիտուտում: Ֆիզիկական կուլտուրայի պետական ինստիտուտում կա համապատասխան ամբիոն, որտեղ պատրաստում են սպորտային պարերի մասնագետներ, սակայն պետական աջակցություն, որպես այդպիսին, չկա: Մեր պարողները պետք է ռեստորաններում պարեն, որպեսզի մրցումների մասնակցելու գումար ունենան։
Ֆիզիկական ի՞նչ տվյալներ են պետք լատինաամերիկյան պարում հաջողության հասնելու համար` հետաքրքրվեցի: Պարզվում է` ցանկալի, բայց պարտադիր չեն սլացիկ ոտքերն ու գեղեցիկ կազմվածքը: Առաջնային են աշխատասիրությունը, նվիրվածությունը, ինքնազոհությունը: Հետաքրքիր մի դիպված պատմեց Զառա Անդրեասյանը. «Երբ համապատասխան տարիքում երեխային բժիշկները ախտորոշում են «փափուկ ոսկոր», խորհուրդ են տալիս թողնել պարը: Այս տարիներին հինգ նման երեխա եմ ունեցել, որոնցից մեկը, չնայած զգուշացումներին, շարունակեց պարը: Հարցն այսպես էր դրված` կա՛մ մեկ ամիս պարում ես և ամբողջ կյանքում սայլակին ես գամվում, կա՛մ թողնում ես պարը: Նա ընտրեց պարը: Մինչ օրս պարում է ու մեծ նվաճումներ ունի: Խոսքը Հայկ Բալասանյանի մասին է, ով այսօր Ամերիկայի տասը լավագույն պարողներից մեկն է»:
Այսօր Հայաստանում մեծ թվով սպորտային պարերի խմբեր կան:
Ինչպե՞ս պետք է ծնողը կողմնորոշվի` երեխային բազմապիսի խմբերից որում ընդգրկել: Պարուսույցը նկատեց, որ ծնողները հիմնականում ընտրում են մոտ տարածքում գտնվող խմբերը, ինչը ամենասխալն է: «Պետք է հետաքրքրվել, ծանոթանալ և ի սկզբանե որոշել, թե ի՞նչ է իրենց պետք, որպեսզի հետո երեխային չտեղափոխեն խմբից խումբ»,- ասաց նա:
Խոսելով պարը դպրոցներում պարտադիր առարկա դարձնելու մասին, ասաց, որ 2002-ին Ձերժինսկու անվան թիվ 20 դպրոցում (ներկայումս` Ջոն Կիրակոսյանի անվան) ֆիզկուլտուրայի ժամերին պար է ուսուցանել առաջին դասարանցիներին և հանգել այն համոզման, որ չի կարելի երեխային ստիպել պարել. «Դու սիրում ես, ապրում ես պարով, բայց նրան դա պետք չէ, ստիպված է անում: Պիտի կարողանաս այդ սերը փոխանցել, բայց նրանք շատ են, դպրոցում մի քիչ ուրիշ է: Ես հասկացա, որ ուզում եմ աշխատել միայն այն երեխաների հետ, ովքեր սիրում են պարը և եկել են ինձ մոտ սովորելու»:
Ինչ վերաբերում է «Գլորիայի» ծրագրերին, նպատակ ունեն դուրս գալու արտերկիր, սկզբում` ծնողների ֆինանսական օժանդակությամբ, հետո հավանաբար կլինեն հրավերներ: Ներկայումս պատրաստվում են ամանորյան համերգի:
Նշենք, որ նկարահանվել է տեսահոլովակ, որտեղ «Գլորիայի» սաները, չառլստոն պարելով, ներկայացնում են Երևանը` իր տեսարժան վայրերով:
Տեսահոլովակը մասն է միջազգային նախագծի, որի շրջանակում ներկայացվել են 100-ից ավելի քաղաքներ:

Արմինե ՍԱՐԳՍՅԱՆ

Լուսանկարներ

Տեսանյութ

Հեղինակի նյութեր

• Պատմության վկաները
• Վերացող ծաղիկներ
• Ձեռք մեկնելու գաղափարը առաքելության վերածվեց
• «Մի նայեք, որ փոքր է մեր երկիրը, եթե արդուկով այս սարերը հարթեցնեք, Չինաստանից մեծ կլինի»
• «Բանկ օտոման» գործողությունը ժամանակին ցնցել էր ամբողջ Եվրոպան
• «Դրսից մեզ վրա կա­րող են ազ­դել միայն ներ­սի գոր­ծիք­նե­րով»
• «Ե­րե­սուն տա­րի ձգ­վեց մեր ան­կա­խու­թ­յան պատ­մու­թ­յու­նը, մենք շա­հե­ցի՞նք»
• Մշա­կույ­թը հեռ­վից հե­ռու պահ­պա­նե­լու հույ­սով
• Անի­մա­ցիան, աշ­խարհն ու մենք
• «Մեր տա­րածք­նե­րը փոք­րա­ցան, ո­րով­հետև այդ­պես էլ չհաս­կա­ցանք, որ պետք է խմենք մեր բա­ժա­կով»
• Արվեստի ուժը
• Նոր մա­տե­նա­շա­րը ներ­կայաց­նում է արևմտա­հայ և ս­փ­յուռք­յան գրող­նե­րի
• Բե­մը կեն­դա­նու­թ­յուն է ստա­նում ա­ռայժմ միայն մա­նուկ­նե­րի հա­մար
• «Գիրք սիրողների համար սա իսկական մկնդեղ է` հյութեղ ու անտանելի»
• Հա­մաշ­խար­հա­յին դա­սա­կան­նե­րի ստեղ­ծա­գոր­ծու­թ­յուն­նե­րը՝ դու­դու­կով
• «Բնակ­չու­թ­յու­նը պատ­րաստ չէ, բայց տար­վում են աշ­խա­տանք­ներ»
• Ամա­նո­րի գի­շե­րը դի­մա­վո­րե­լու են ե­կե­ղե­ցում
• «Ջա­զի մեջ զգաց­վում է ապ­րածդ ժա­մա­նա­կաշր­ջա­նը»
• «Ե­թե չլի­ներ Փե­լե­շ­յա­նը, կար­ծում եմ, դեռևս գտած չէի լի­նի կի­նո­յում իմ ու­ղին»
• «Հու­շար­ձան­ներն այդ տա­րածք­նե­րի պատ­կա­նե­լու­թ­յան անձ­նագ­րերն են»

Մեկնաբանություններ